پودر هیپوکلریت سدیم چیست؟

هیپوکلریت سدیم به صورت یک پودر سفید جامد نیز در بازار یافت می شود. اما این ترکیب شیمیایی بیشتر به صورت محلول در آب استفاده می شود. محلول ‌های هیپوکلریت سدیم معمولاً سفید کننده نامیده می ‌شوند، اگر چه سفید کننده خانگی حاوی مقادیر کمی از چندین ترکیب دیگر از جمله هیدروکسید سدیم و هیپوکلریت کلسیم است.

بطورکلی هیپوکلریت سدیم یک ماده شیمیایی متشکل از کلر و هیدروکسید سدیم است. سفید کننده یا هیپوکلریت سدیم به صورت محلول قابلیت تمیز کنندگی، ضدعفونی کنندگی و سفید کنندگی بالایی دارد. هیپوکلریت سدیم حل شده در آب، دارای pH قلیایی قوی است که می تواند پوست را تحریک کند. مواد قلیایی های قوی می توانند به اندازه اسید ها خطرناک باشند و می توانند در تماس با پوست باعث سوختگی شدید شوند.

هیپوکلریت سدیم هنگام حل شدن در آب اسید هیپوکلرو، که یک اسید ضعیف اما عامل اکسید کننده قوی است را تشکیل می دهد، که مسئول اثر سفید کنندگی این ترکیب شیمیایی است. اسید هیپوکلروس می تواند با رنگ های موجود در لباس واکنش نشان دهد، پیوندها را بشکند و از جذب نور مرئی توسط مولکول ها جلوگیری کند.

خواص و ویژگی پودر هیپوکلریت سدیم

 این ترکیب شیمیایی همچنین دارای فعالیت ضد میکروبی است، زیرا می تواند با پروتئین ها و DNA باکتری ها واکنش نشان دهد و همچنین غشای سلولی آنها را تجزیه کند. برای دستیابی به این اثر، غلظت بسیار کم اسید هیپوکلرو مورد نیاز است.

احتمالاً می‌ دانید که به دلیل واکنش ‌های بالقوه خطرناکی که ممکن است رخ دهد، توصیه رایج این است که محصولات پاک کننده خانگی را با یکدیگر مخلوط نکنید. به عنوان مثال، برخی از پاک کننده های موجود ممکن است حاوی اسید هیدروکلریک باشند. اگر این مواد با سفید کننده مخلوط شوند، می تواند با هیپوکلریت سدیم واکنش داده و گاز سمی کلر را تشکیل دهد. حتی مخلوط کردن مقادیر کمی از این پاک کننده ها می تواند منجر به تولید حجمی از گاز کلر شود که یک محرک ریه است.

هیپوکلریت سدیم به عنوان یک ضد عفونی کننده در استخرها نیز کاربرد دارد. اگرچه ممکن است انتخاب مناسبی نباشد زیرا کنترل آن دشوار و سمی است. بنابراین، هیپوکلریت کلسیم معمولاً به جای آن استفاده می شود. این ترکیب شیمیایی اسید هیپوکلرو را در آب تشکیل می دهد که همانطور که قبلا ذکر شد دارای خواص ضد میکروبی است.

پودر هیپوکلریت سدیم برای چه مواردی استفاده می شود؟

پودر هیپوکلریت سدیم به مقدار زیاد در طیف وسیعی از صنایع و حتی محصولات مصرفی استفاده می شود. این کاربرد ها شامل تصفیه آب، تولید کاغذ، تولید بسیاری از محصولات پاک کننده و ضدعفونی کننده های مورد استفاده در خانه ها، بیمارستان ها و محیط های تجاری است.

هیپوکلریت سدیم همچنین در مقیاس عظیمی در کشاورزی و صنایعی مانند مواد شیمیایی، تولید رنگ، آهک، مواد غذایی، شیشه، داروسازی، مواد مصنوعی و دفع زباله نیز استفاده می شود. این ترکیب شیمیایی اغلب برای کاهش بو به فاضلاب صنعتی اضافه می شود، زیرا H₂S و آمونیاک را خنثی می کند. همچنین از آن برای سم زدایی حمام های سیانید مورد استفاده در فرآیندهای آبکاری فلز و جلوگیری از رشد جلبک ها و صدف ها در برج های خنک کننده نیز استفاده می شود.

چگونگی عملکرد هیپوکلریت سدیم

هیپوکلریت سدیم در سال 1785 توسط کلود لوئیس برتوله فرانسوی کشف شد. این ترکیب شیمیایی سپس توسط شرکت Javel با نام liqueur de Javel به مردم معرفی شد. از هیپوکلریت سدیم ابتدا برای سفید کردن پنبه استفاده می شد، اما به زودی به ترکیبی محبوب برای سفید کردن سایر مواد لباس تبدیل شد. هیپوکلریت سدیم می تواند لکه ها را در دمای اتاق از روی لباس پاک کند. در فرانسه هیپوکلریت سدیم هنوز هم به نام آب ژاول شناخته می شود.

این ترکیب شیمیایی بسیار واکنش پذیر بوده و در واقع ناپایدار است. گاز کلر که در معرض اتمسفر قرار می گیرد با سرعت قابل توجهی از محلول تبخیر می شود و در صورت گرم شدن هیپوکلریت سدیم به نمک و اکسیژن تبدیل می شود.

وقتی هیپوکلریت سدیم با میکروب‌ ها واکنش نشان می ‌دهد، به پروتئین‌ های موجود در سلول‌ ها حمله می ‌کند و باعث تجمع پروتئین‌ ها و در نتیجه مرگ سلول می ‌شود. همچنین می تواند باعث ترکیدن غشای سلولی شود. این حمله با طیف وسیع باعث می شود که این ترکیب شیمیایی در برابر طیف وسیعی از باکتری ها موثر باشد و به عنوان یک ضد عفونی فوق العاده برای اهداف مختلف مورد استفاده قرار گیرد.