اسید سولفونیک چیست و چگونه تولید می شود؟

سولفونیک اسید یک سورفکتانت است، این بدان معنی است که می توان از آن به عنوان وسیله ای برای حذف ناخالصی ها و چربی ها استفاده کرد. سورفکتانت مولکولی است که از دو قسمت تشکیل شده است، یک قسمت از ساختار مولکولی بخش آبدوست و انتهای دیگر آن آبگریز است. بخش آبگریز مولکول های غیر قطبی را احاطه می کند و بخش آبدوست با مولکول های محلول (آب) پیوند ایجاد می کند بنابراین کل فرآیند مانند از بین بردن لکه به وسیله مواد شوینده است.

اسید سولفونیک یک ماده شیمیایی مصنوعی است که معمولاً برای تولید مواد شوینده، رنگ های محلول در آب و کاتالیزورها، داروسازی سولفونامید و رزین های تبادل یونی استفاده می شود. اسید سولفونیک یک اسید متفاوت است زیرا عناصر شیمیایی و خواص فیزیکی توسط طول زنجیره آلکیل تعیین می شود. برای خرید اسید سولفونیک به شرکت های تولید و توزیع مواد شیمیایی مراجعه کنید.

خواص شیمیایی و فیزیکی اسید سولفونیک

• فرمول شیمیایی آن R-S(=O)2-OH است.
• شکل ظاهری: کریستال ها یا ورقه های مرطوب خاکستری متمایل به زرد با بوی تند.
• جرم مولکولی: 158.2
• نقطه جوش: 190 درجه سانتی گراد
• نقطه ذوب: 51 درجه سانتی گراد
• چگالی نسبی (آب = 1): 1.3 (47 درجه سانتی گراد)
• حلالیت در آب : 93
• چگالی نسبی بخار (هوا = 1): 5.5
• نقطه اشتعال: 113 درجه سانتی گراد

اسیدهای سولفونیک اسیدهای قوی هستند و با جایگزینی الکتروفیلی می تواند گروه های دیگر را بر روی حلقه بنزن قرار داد.

روش تولید اسید سولفونیک

اسید سولفونیک یک ترکیب شیمیایی ساخته دست بشر است. این اسید توسط فرآیند سولفوناسیون تولید می شود. سولفوناسیون یعنی ترکیبی که گروه  (SO2 OH-) را در ساختار مولکولی خود دارد.  رایج ترین عوامل سولفونه کننده عبارتند از اسید سولفوریک غلیظ، بخار اسید سولفوریک (اولیوم)، گوگرد، اسید کلرو سولفونیک و سولفور. این ترکیب به طور کلی از سولفوناسیون خطی - آلکیل بنزن به دست می آید.

کاربردهای اسید سولفونیک

این ترکیب آلی حاوی گروه عاملی RSO2OH است که از یک اتم گوگرد، متصل به یک اتم کربن که ممکن است بخشی از یک هیدروکربن بزرگ آلیفاتیک یا معطر باشد تشکیل شده است که همچنین به سه اتم اکسیژن پیوند دارد.

اسید سولفونیک یکی از رایج ترین ترکیبات آلی گوگردی است. این اسید آزاد معمولاً در سنتز آلی به عنوان کاتالیزور استفاده می شود، در حالی که نمک ها و سایر مشتقات آن پایه و اساس تولید شوینده ها، رنگ ها و کاتالیزورهای محلول در آب، سولفونامیدهای دارویی و رزین های تبادل یونی را تشکیل می دهند.

از آنجایی که اسید سولفونیک بسیار اسیدی است، معمولاً به صورت نمک وجود دارد، بنابراین محلول در آب است. برای تثبیت این اسید هنگام استفاده در حمام های آبی رنگ، اسید سولفونیک در مولکول های آلی مانند رنگ ها وارد می شود. این اسید با اجازه دادن به رنگ برای چسبیدن بیشتر به پارچه، ثبات شستشوی رنگ های پشم و ابریشم را نیز افزایش می دهد.

با هیدرولیز سولفونیل هالیدها و پیش سازهای مرتبط، اسید سولفونیک تهیه می شود. به طور مشابه، سولفونیل کلرید مشتق از پلی اتیلن به اسید سولفونیک هیدرولیز می شود. کمپلکس های فلزی این ترکیب در صنعت و آزمایشگاه به عنوان کاتالیزورهای همگن برای سنتز ترکیبات آلی در سیستم های دو فازی (مثلاً در مخلوط آب و یک حلال آلی) استفاده می شود.

مهمترین کاربرد اسید سولفونیک به عنوان شوینده است که از نمک های سدیم اسیدهای آلیفاتیک بلند زنجیر یا سولفونیک معطر استفاده می شود. برخلاف صابون‌ های معمولی حاوی نمک‌ های کربوکسیلیک اسید، صابون‌ های حاوی سولفونات در آب سخت کف تولید می کنند زیرا مانند کربوکسیلات ‌ها، یون‌های کلسیم و منیزیم موجود در آب سخت رسوب‌ های سولفونات نامحلول را تشکیل نمی ‌دهند. برای خرید اسید سولفونیک به سایت های فروش مواد شیمیایی مراجعه نمایید.

خطرات شیمیایی اسید سولفونیک

این اسید با گرم شدن تجزیه می شود و دودهای سمی و خورنده تولید می کند. به شدت با بازها واکنش نشان می دهد و خورنده است. به شدت با اکسیدان ها واکنش نشان می دهد. به فلزات زیادی حمله می کند. گاز آن نیز قابل اشتعال است و می تواند منفجر شود. خورندگی آن مشابه اسید سولفوریک در غلظت 100 درصد است.

استنشاق

استنشاق بخار یا ذرات معلق در هوای اسید سولفونیک می تواند باعث تحریک تنفسی شود زیرا این ذرات دارای گازهای اکسید گوگرد SO2 و SO3 هستند که می توانند H2S را تشکیل دهند که سمی است.

گوارشی

مصرف  این اسید می تواند باعث تحریک شدید دستگاه گوارش شود، حتی اگر در مقادیر کم مصرف شود. این تحریک با حالت تهوع ، استفراغ و درد شکم خود را نشان می دهد  .

پوست

در هنگام تماس با پوست باعث تحریک شدید و سوختگی شیمیایی می شود زیرا اسید سولفونیک برای پوست خورنده است. برای خرید اسید سولفونیک می توانید از طریق اینترنت اقدام نمایید.